Làn sóng phá giá tiền tệ của các nền kinh tế mới nổi

Hàng loạt đợt phá giá tiền tệ thời gian gần đây cho thấy áp lực lớn đối với nhiều nền kinh tế mới nổi, khi đồng USD mạnh lên buộc các nước này phải "đốt" dự trữ ngoại hối để bảo vệ đồng tiền của mình. tỷ giá nội tệ...

Ảnh minh hoạ - Ảnh: MarketWatch.

Đối với một số quốc gia đang gặp khủng hoảng nợ, phá giá tiền tệ cũng là một lựa chọn "bất khả kháng" để đổi lấy sự hỗ trợ từ Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF).

Vào tháng 1 và đầu tháng 2 năm nay, Ai Cập, Pakistan và Lebanon đều từ bỏ chính sách neo tỷ giá đồng nội tệ với USD mà các nước này đã theo đuổi nhiều năm. Tỷ giá đồng bạc xanh, sau khi đạt mức cao nhất trong 20 năm vào cuối tháng 9, đã giảm trong vài tháng qua nhưng vẫn cao hơn nhiều so với mức trung bình trong lịch sử.

Áp lực về nền kinh tế?

Các nhà kinh tế và đầu tư bày tỏ lo ngại sẽ có hàng loạt nền kinh tế mới nổi và sơ khai sẽ phải “đầu hàng” trước các lực lượng thị trường và phải phá giá đồng tiền, tương tự như các quốc gia khác. bên trên.

Phát biểu với Financial Times, Robin Brooks, nhà kinh tế trưởng tại Viện Tài chính Quốc tế (IIF), cho biết "có rất nhiều áp lực buộc các nền kinh tế mới nổi phải phá giá đồng tiền của họ". Ông Brooks nhận định Ukraine, Nigeria và Argentina là 3 trong số các quốc gia có khả năng chứng kiến đồng nội tệ chịu áp lực phá vỡ tỷ giá hối đoái, nhất là trong trường hợp xung đột Nga-Ukraine leo thang khiến lạm phát tăng mạnh. dẫn đến lãi suất cao hơn ở các nền kinh tế phát triển, thúc đẩy giá trị của đồng đô la trở lại.

Dữ liệu gần đây về lạm phát và việc làm tại Mỹ đang khiến các thị trường tài chính lo ngại rằng các nhà đầu tư đã quá lạc quan về xu hướng lãi suất trong tương lai của Mỹ. Hiện các chuyên gia cho rằng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ phải tăng lãi suất lên mức cao hơn và giữ lãi suất ở mức cao lâu hơn dự kiến ban đầu để kiểm soát lạm phát. phát tin.

Ngoài áp lực từ tỷ giá đồng USD mạnh lên, đối với Ai Cập, Pakistan và Li-băng, phá giá đồng nội tệ còn là cách để giành hỗ trợ tài chính khẩn cấp từ IMF. Theo dữ liệu từ tổ chức có trụ sở tại Washington DC này, 60% các quốc gia có thu nhập thấp có nguy cơ hoặc đã hoặc đang rơi vào cảnh túng quẫn vì nợ nần. Hiện có ít nhất hơn 20 quốc gia đang "xếp hàng" chờ gói giải cứu của IMF. Do đó, các nhà phân tích cho rằng sẽ có thêm nhiều quốc gia phải đối mặt với "bài kiểm tra" về tỷ giá hối đoái trong năm nay.

“Rất có khả năng sẽ có thêm sự mất giá ở các nền kinh tế sơ cấp yếu kém. Khi dự trữ ngoại hối cạn kiệt, các quốc gia này mất khả năng bảo vệ tỷ giá hối đoái của mình. Brendan McKenna, chiến lược gia tại Ngân hàng Wells Fargo ở New York, cho biết các nhà đầu tư có tài sản ở những thị trường đó nên xem xét phòng ngừa rủi ro trước sự mất giá của tiền tệ.

Hasnain Malik, chiến lược gia tại Tellimer ở Dubai, cũng cảnh báo các nhà đầu tư nên thận trọng trước những biến động có thể xảy ra ở những quốc gia có nguy cơ mất giá đồng tiền. “Việc phá giá sẽ khiến thị trường chứng khoán ở một số nền kinh tế mới nổi và sơ khai trở thành nơi mà các nhà đầu tư không nên đến,” ông Malik nói, đề cập đến những quốc gia như Argentina và Ai. Ai Cập, Ghana, Liban, Nigeria, Pakistan, Sri Lanka và Zimbabwe.

Việc Ai Cập phá giá 23% kể từ ngày 4/1 là lần phá giá thứ 3 của đồng tiền nước này kể từ tháng 3 năm ngoái - thời điểm Chính phủ nước này bắt đầu nới lỏng tỷ giá hối đoái. Giá có giá trị trong 5 năm. Kể từ đó, đồng bảng Ai Cập đã mất khoảng một nửa giá trị so với đồng đô la.

Đồng Rupee của Pakistan mất giá khoảng 1/5 so với đồng đô la Mỹ sau khi chính phủ nới lỏng kiểm soát tỷ giá hối đoái vào ngày 26/1. tỷ giá hối đoái so với đồng đô la ngay lập tức giảm 90%.

Lựa chọn thật không dễ dàng

Đối với nhiều quốc gia có tỷ giá nội tệ mạnh giả tạo, việc quyết định có nên phá giá đồng tiền của họ hay không là một lựa chọn khó chịu. Việc bảo vệ neo tỷ giá khiến nguồn dự trữ ngoại hối vốn ít ỏi của các quốc gia này ngày một cạn kiệt, đồng thời cản trở tăng trưởng kinh tế do khiến hàng hóa xuất khẩu trở nên đắt đỏ hơn. Nhưng phá giá tiền tệ lại gây ra lạm phát vì nó khiến giá hàng hóa nhập khẩu leo thang, đồng thời làm tăng chi phí thanh toán các khoản nợ bằng ngoại tệ.

Ukraine - nền kinh tế kiệt quệ vì xung đột với Nga - từ tháng 2 đến tháng 6/2022 đã phải tăng mức can thiệp hàng tháng vào thị trường tiền tệ từ 300 triệu USD lên 4 tỷ USD. Khi nguồn dự trữ ngoại hối cạn kiệt, Chính phủ ở Kiev đã chấp nhận để đồng nội tệ Hryvnia mất giá gần 25% so với đồng USD vào tháng Bảy. Từ tháng 12 năm ngoái đến tháng 1 năm nay, Ngân hàng Trung ương Ukraine lại phải chi tiêu. hơn 3 tỷ USD mỗi tháng để bảo vệ tỷ giá hối đoái mới, dẫn đến đồn đoán rằng sớm muộn gì nước này cũng sẽ phải phá giá đồng tiền một lần nữa.

Viktor Szabo, chuyên gia tại Abrdn Investment Management, cho rằng "phá giá không phải là chính sách tốt nhất cho Ukraine vào lúc này, nó sẽ chỉ mang lại thêm lạm phát".